
Czesi znaleźli w słodkiej wodzie dziesiątki nieznanych wirusów, w tym prawdziwego giganta
21 listopada 2024, 11:49Naukowcy z Centrum Biologii Czeskiej Akademii Nauk odkryli 40 nieznanych dotychczas wirusów występujących w wodzie pitnej, które infekują mikroorganizmy morskie. Pierwszy z nich, szczegółowo opisany Budvirus – którego nazwa pochodzi od Czeskich Budziejowic – należy do grupy gigantycznych wirusów (niektóre z nich są większe od bakterii) i atakuje jednokomórkowe glony, kryptomonady (kryptofity). Okazało się, że Budvirus odgrywa olbrzymią rolę w naturze, kontrolując zakwit glonów i utrzymując równowagę w środowisku wodnym.

Walenie dostosowują czułość słyszenia do warunków
17 maja 2012, 09:42Walenie polegają w dużej mierze na słuchu, ponieważ polują i nawigują dzięki echolokacji. Okazuje się, że mogą aktywnie zadbać o swój najważniejszy zmysł, bo naukowcy zademonstrowali na samicy orki karłowatej, że spodziewając się głośnego dźwięku, zmniejsza czułość słuchu.

W Utah powstały nowatorskie płaskie soczewki dla astronomii i astrofotografii
5 marca 2025, 10:54Soczewki od wieków wyglądają podobnie. Są zagięte, by skupiać padające światło. Zwiększając ich możliwości musimy zwiększyć rozmiary i masę. A to poważny problem, szczególnie w astronomii i astrofotografii. Istnieją co prawda lżejsze i cieńsze alternatywy, jednak są kosztowne, trudne w produkcji i mają ograniczone możliwości. Profesor Rajesh Menon i jego koledzy z University of Utah opracowali obiecujące rozwiązanie – płaskie soczewki o dużej aperturze, które równie efektywnie jak tradycyjne skupiają światło, zachowując jednocześnie kolory.

Na tropie raka żołądka: optymalny okres między gastroskopiami
16 lipca 2012, 12:44Naukowcy ustalili optymalny interwał, z jakim powinno się przeprowadzać gastroskopie w najbardziej zagrożonych rakiem żołądka częściach świata (CANCER).

W papryczkach chili istnieją związki tłumiące ich pikantność. Przydadzą się w kuchni i medycynie
20 maja 2025, 08:20Papryczki chili słynne są ze swej pikantności. Odpowiada za nią kapsaicyna i jej pochodne, które działają na receptory bólu, powodując uczucie pieczenia w ustach. Poziom pikantności papryczek mierzy się za pomocą skali Scoville'a. Czysta kapsaicyna ma w niej 16 milionów punktów, a punktacja najostrzejszej papryczki chili sięga 2,7 miliona punktów. Dla porównania, sosy Tabasco mają do 5 tysięcy punktów. Okazuje się jednak, że niektóre papryczki chili, pomimo dużej zawartości kapsaicyny, są przy spożyciu wyraźnie mniej pikantne niż inne. Naukowcy odkryli właśnie trzy związki, które zmniejszają pikantność papryczek. A to z kolei każe zadać pytanie o wiarygodność skali Scoville'a.

Mięczak jak drukowanie
25 września 2012, 06:02Korzystając z różnych technik i sprzętów, m.in. drukarki 3D, naukowcy z USA i Danii stworzyli model Protobalanus spinicoronatus, mięczaka z rzędu Multiplacophora, który żył 390 mln lat temu.

Żywią (się) y bronią - bakterie kontra antybiotyki
7 grudnia 2012, 18:02Bakterie mogą się bronić przed antybiotykami na wiele różnych sposobów, np. wypompowując je szybko z komórki albo modyfikując, tak by przestały już być toksyczne. Kanadyjsko-francuski zespół wpadł ostatnio na trop kolejnego mechanizmu zabezpieczającego: pewne bakterie glebowe rozkładają sulfametazynę, traktując ją jak źródło niezbędnych do wzrostu azotu i węgla.

Mikrobiom współprzyczyną niedożywienia
31 stycznia 2013, 11:20Studium na bliźniętach z Malawi pokazało, że ciężka postać niedożywienia u dzieci (kwashiorkor) jest wynikiem współdziałania określonej flory jelitowej i złej diety.

Gen związany z otyłością wpływa też na ryzyko czerniaka
5 marca 2013, 13:58Gen związany z otyłością i przejadaniem może również zwiększać ryzyko czerniaka złośliwego.

Radioaktywne bakterie walczą z przerzutami raka trzustki
23 kwietnia 2013, 09:57Naukowcy z College'u Medycznego Alberta Einsteina Yeshiva University opracowali metodę leczenia raka trzustki, w ramach której radioaktywne bakterie Listeria monocytogenes infekują wyłącznie zmienione chorobowo komórki. W modelu mysim eksperymentalna terapia znacząco zmniejszyła liczbę przerzutów bardzo agresywnej postaci nowotworu, nie wpływając przy tym na zdrową tkankę.